Сабақтас құрмалас сөйлемдердің түрлерін анықтап, синтаксистік талдау жаса. 1. тауға шығып келе жатқанда, көрінбеді. 2. сабаққа көбірек дайындалса, бірінші орынға ие болар еді. 3. нұрбек ерте келгенмен, автоьус кешігіп жетті. 4. жанат мектепке жеткенде, бірінші сабаққа қоңырау соғылды. берілген сөйлемдердің ішінен қос сөздерді тауып, түрін анықта. 1. менің туып-өскен жерім – қазақстан. 2. кеше арман қайта-қайта хабарландыру жасады. 3. анда-санда дүкеннің ішіне кіріп жүрді. 4. ауыл шетінде қыз-келіншектер жиналып, алаша тоқиды. сөйлемдердегі етістерді тпауып, түрін анықта. 1. ға тез тапқызып алды. 2. алмагүл апасымен сөйлесті. 3. дархан мұғалімнен ертерек сұранып кетті. 4. кезекшілер құралдарды сыныпқа апарысты.

170

397

Посмотреть ответы 2

Ответы на вопрос:

SkiJu

Қазақ тiлi

4,5(18 оценок)

Тауға-дополнение шығып келе жатқанда-сказуемое -подлежащее көрінбеді-сказуемое

mihanesterov

Қазақ тiлi

4,6(51 оценок)

Оқшау сөздер – сөйлемдегі басқа сөздермен синтаксистік байланысқа түспей, дауыс ырғағы арқылы ерекшеленетін сөздер мен сөз тіркестері.[1] оқшау сөздер сөйлем мүшесі қызметін атқара алмайды, сөйлемде ойды нақтылай түсіп, басқа сөздермен мағыналық қарым-қатынаста болады. өзге мүшелермен қабыса, матаса, меңгеріле,қиыса байланыспай, оқшауланып тұрады. оқшау сөздердің мағыналық белгілері оқиға желісінің кімге, неге арналғандығын (-қай, сурет сала білесің бе? ) білдіру мақсатында қолданылады. оқшау сөздер мағыналық белгілері мен жасалу жолдарына қарай одағай, қаратпа, қыстырма сөздерге жіктеледі. белгілі бір сөйлемнің синтаксистік құрылымына жанаспай, оқшау тұратын қаратпа, қыстырма, одағай сөздер. оқшау сөздер сөйлем ішінде басқа сөздермен грамматикалық байланысқа түспейтіндігі себепті олардан үтір немесе леп, сұраубелгілерімен дараланып тұрады. оқшау сөздер - сөйлем құрамындағы басқа сөздермен грамматикалық байланысқа түспейтін сөздер мен сөздер тіркесі. оқшау сөздер сөйлемдегі басқа сөздермен грамматикалық байланысқа түспейді дегенде оның (оқшау сөздердің) сөйлем құрамындағы өзге сөздермен не қабыса, не матаса, не меңгеріле, не қиыса байланыспайтындығы ескеріледі. сондықтан да олар сөйлем мүшесі қызметін атқара алмайды, сөйлемдегі өзге мүшелерден оқшауланып тұрады. оқшау сөздер арқылы сөйлемнің мағынасы нақтыланады, автордың көзқарасы аңғарылады. мысалы: бүгін алматыда жаңбыр жауады. меніңше, бүгін алматыда жаңбыр жауады. бірінші сөйлемде бүгін алматыда жаңбырдың жауатындағы үзілді- кесілді, нақты айтылса, екінші сөйлемде олай емес, ой топшылау, долбарлау ретінде беріліп тұр. ондай мағынаны беріп тұрған, меніңше деген қыстырма сөз. оқшау сөздерге қаратпа, қыстырма, одағай сөздер жатады. сөйлеуші тыңдаушының назарын өзіне аудару үшін қаратпа сөздерді қолданады. кейде сөйлеушінің қарата айтып отырғаны болмай, жансыз заттар да болып келеді, бұл - көбінесе көркем әдебиеттекездесетін құбылыс. мысалы, тыңда, дала, жамбылды! тыңда, қастек, қаскелең, сөйлесін кәрі бауырың (жамбыл).қыстырмалар күмәнділікті, сенетіндікті, өкінішті, ренішті, сондай-ақ ойдың кімнің тарапынан екендігін білдіру үшін қолданылады. қыстырмалар жеке дербес сөздер ыңғайында да, сөз тіркесі ыңғайында да, тіпті сөйлем ыңғайында да кездеседі. мысалы, өзің білесің, мен қазақ жалынып жорғалап көргем жоқ-ты (м. ә.)одағайлар кісінің сезімін, көңіл-күйін білдіру қажет болғанда қолданылады. мысалы, япырай, ғажап екен бұнысы! - деді қаш. уа, қалиса жеңгей, аманбысың! (с. м.)[2]