5 тапсырма үлгіні негізге алып, оқылым мәтінінің мазмұнын қысқаша баяндайтын аннотация жазыңдар
Мәтін:
...Токтар Әубәкіров 1946 жыл дын 27 шілдесінде Қарқаралы топы рагында дуние есігін ашышты. Әкесі Әубәкір мен анасы Камия шетінеген 9 улдан кейінгі перзентіне «Токтар, деп ат койыпты.

Токтар күш-жігерін айғай мен төбелеске емес, іске, білімге салудың дұрыстығын ерте сезiндi. Намыспен окыды. Жаксы окыды. Жұмысты да жақсы істеді. Таңертеңнен кешке дейін зауытта жұмыс істеп, кешкісін мектепте оқыды. Суреті зауыттағы озат жұмысшылардын «Құрмет тактасынан ешқашан түспеді. Мәскеуге окуга кетер алдында: «Зауыттын озат жумысшысы Тоқтар Әубәкіровтің аты-жөні алтын әріптермен облыстың «Құрмет тақтасына жазылсын!» деген бұйрык келген.

Балалык киялына канат бітіріп, тар жол, тайғақ кешуден тайсалмаған Тоқтар ұшқыштық ұшқыр арманына да кол жеткізді. Әскери училищені тәмамдап, Амурдағы Комсо мольск қаласында әскери қызметін жалғастырады. Терт жылдай СУ-15 ушағында карымды кабiлетiн көрсетіп, Қиыр Шығыстың «Ең үздiк ушкышы» атағын иеленеді.

Қара домалак казактын баласы сынақшы-ұшқыш болуға бекініп, қайта-қайта сұранды. Күндердің күнінде үміті азайған Токтар Қазақстанның басшысы Дінмұхамед Конаевка мынадай хат жазды: «Мен, Тоқтар Әубәкіров, аға лейтенантпын. Сынакшы-ұшқыш болғым келеді. Оған ден саулығым да, бiлiмiм де жетеді. Барлык сынакты ойдағыдай тапсырдым. Бірақ Қорғаныс министрлiгi менi жiберетiн емес. Қазақтың бір баласы сынакшы-ұшқыш болса, несi жаман? Маған осындай мүмкiндiк жасауга кол ушын берініз...»

...Әп-сәтте КСРО Қорғаныс министрі А.Гречконын тіке лей тапсырмасымен Тоқтар Әубәкіров Мәскеудегі Авиация енеркәсібі министрлігіне карасты . МиГ, авиация фирмасына ауыстырылады. Токтар Кеңес Одағының тарихында тунгыш рет жерге конбай, әуе кеңiстiгiнде ушакка 2 мәрте жанармай куйдыру аркылы Солтүстік полюске ушу сапарын iске асыр ды. Реактивті ұшақтардың 50-ден аса жана турiн сынактан сүрінбей өткізді... Кыр-сыры беймәлім МиГ, ушактарымен аса кауіпті ұшу сынактарын сәтті өткізіп, алып кеменін тар палубасына аскан дәлдікпен, шексіз шеберлікпен колайлы кондырып, сосын лезде кайтара ұшып шығуды мүлтіксіз ат қарған ерлігі үшін Тоқтар Әубәкіровке 1988 жылдын 31 каза нында «Кенес Одағының Батыры» атағы берілді.

Тоқтар Әубәкіров Қазақстан Президентiнен шакыру алды. Елбасы: «...Зар жылап жүрген казакпыз. 30 жыл бiздiн жерi мiзден ғарышқа баскалар ұшып жатыр, әлі күнге дейiн бiр казак ушпады - дедi. Тоқтар келісімін берді...

Мунын өзі оңай шаруа болған жок. Кеңестік ғарыш сала сының шенеуніктері қазақтың ғарышқа талпынысын тыжы рына кабылдап, қазақ ғарышкерiнiң ұшуын кейінге шегере берген... Бірақ бірбеткей казак басшысының: «Ендi қазақ ушады. Казак ушпаса, «Байконыр» жабылады!» Токтар өз құлағымен естіді. - дегенін

...Қазақтың тұңғыш ғарышкері сапарға аттанып бара жатты. Алып тұлғалы Әубәкіров Казак елінің басшысына казакша: <<Сапарға дайынмын!» - деп, баянат жасады. Ко мандир: «Кеттік!» дегенде, Токтардын айтканы <<Ал, каза - ғым, сен үшін жануға да, ушуга да дайынмын!» деген сөздер болды.

Токтар Әубәкіровтін ғарышқа сапары казак үшін 1961 жылғы Юрий Гагариннің ғарышқа ұшуынан бiр мыскал да кем түспеді. Сол бір жүректер толкыган, шаттық шалқыған әсерлі сәттерде Н.Назарбаев: «Алғаш рет өзiмiз болып бірінші ғарышкерді сапарға шығарып салдык. Байконыр өзінің шын

мәніндегі мақсатын бугiн орындады!..» - деді. Тоқтар Әубәкіровпен калын казак та, иiсi түркi де, дүние жүзінің миллиардтаған мұсылман кауымы мактана алады!

113

323

Посмотреть ответы 1

Ответы на вопрос:

oleshckewitchd

Қазақ тiлi

4,5(98 оценок)

әдемі , таза үстел, ұлы дала

150 000+ пользователей

Оформить подписку