1-тапсырма. Мәтіндерді оқып, оларды тақырыбы, құрылымы, стилі, мақсатты аудиториясы, тілдік ереркшелігі тұрғысынан салыстырыңыз.
жат
сөз
1-мәтін
Бұл экспериментке 150 адам қатысқан. Олар 1000 сөзден тұратын мәтінді оқуы
керек болған. Қатысушылардың жартысына кейіпкердің дәмханаға кіріп адамдармен
әңгімелесетінін, оның хаты жергілікті газетке қалай жарық көргені туралы әңгіме
берілді. Ал екінші жартысы оқиға орны өзгерген ғылыми-фантастикалық нұсқадағы
әңгімені оқуы керек: ғарыш кемесінде жүрген кейіпкер, бөтен адамдар, андроидтар
ғаламшарлықтар. Бірінші мәтінде «есік» деген кездессе, Ғылыми-
фантастикалық шығармада ол сөз «шлюз камерасына» ауыстырылады. Сөздері
өзгерсе де екі әңгіменің де оқиғасы бірдей болған.
Экспериментке қатысушылар әңгімені оқып шыққан соң шығармадағы бас кейіпкердің
баяндауы мен оның жай-күйін қалай қабылдағаны туралы баяндауы керек.
Зерттеушілер сюжет желісінің ғылыми фантастикаға ауысуы қатысушылардың көркем
тілді түсінуін бірден төмендеткенін айтады. Олардың айтуынша, ғылыми фантастика
оқырмандары кейіпкердің күйін сезінбейді.
Екінші мәтінді талдағандардың көпшілігі ғылыми фантастикадағы оқиғалар назар
аударуға тұрмайды және терең ойланып оқуды қажет етпейді деп санаған.
2-мәтін.
Курчатов қаласындағы ядролық зерттеу орталығы. Аса қауіпті радиоактивті
заттармен жұмыс істеуге арналған зертхана. Жердің астында бункерде орналасқан.
Бункер екі аймаққа қалыңдығы 20 сантиметр қорғасын тотығы қосылған радиоактивті
сәуле өткізбейтін шынымен бөлінген.
Орындық үстінде отырған ғалымдар шынтақтарын төбеден түскен білектей жуан
буындары бар ілмектерге креслоның қанаттарына тіреп отырғандай. Ілмектер
Қолдың
буындарының қимылына сәйкес дәлме-дәл қозғалады. Әр ілмек басында
қайшының

225

272

Посмотреть ответы 1

Ответы на вопрос:

Kpuc2100

Қазақ тiлi

4,4(82 оценок)

Төрт түлікке ерекше көңіл бөлген. әрі ас-ауқаты, әрі киімі, әрі көлігі, қымызы – ем, әрі жегжат-жұратымен жасайтын алыс-берісінің көзі, байлығы болғандықтан, қазақ үшін осы төрт түлік мал аса қымбатты дүние болғаны белгілі. қайда болмасын, бірін-бірі танысын-танымасын, кездесе қалған қазақ «мал-жан аман ба? » деп амандық-саулық сұрасқан. қазақтар малды тек пайдаланып қана қоймаған, олардың бабын тауып бағып-күтудің де жай-жапсарын, қасиетін, ерекшелігін жақсы білген, сынаған. төрт түлік малдың ішіндегі ең қасиеттісі түйе болып есептелген. ол қырық күн шөлге , жүк артса – көлік, жесе – ет, ал жүні киімге жараған. қазақтар түйенің жүнінен түйе жүн шекпендер киген, ол жеңі дереккөзі: ©