Мәтінді түсініп оқы. Неміс, орыс, қазақ деп бөлу пайғамбарға шет, құдайға күнә, - деді Ахаң.
– Алдымен тиянақсыз көк аспан, содан соң тұрлаусыз қара жер жаратылды. Аспандағы ауа қойылып бұлтқа айналды, бұлттан жауған нөсермен иіген жерге жасыл шөп, гүл-бәйшешек, мәуелі жеміс шықты. Отты, сулы далада, қалың жынысты орман ішінде неше түрлі жан-жануарлар, хайуанат өсіп-өнді. Ең ақырында солардың бәріне иелік ету үшін дүниеге адамзат келді. Жұрт тегіс шат-шадыман тұрмыс кешті. Өйткені жер бетін қоныстанған алғашқы адамдардың барлығы бір атаның баласы еді.
Үлкендер Ахаңның әр сөзін бәрекелділеп қостап, бас изеп мақұлдағанмен, бала-шаға жағы Зигфридті бірден мойындамады.
Енді бірде шомылып жатқан үстіне бара қалса, бет-аузына қап-қара етіп, батпақ жағып қоя беріпті. Зигфрид екі көзі ғана жылтырап, бақырып үйге келгенде Ахаң қатты ашуланды. Атына мініп, Зигфридті сол балшық-балшық күйі алдына өңгеріп, су басына шауып жетіп келді.
– Сендер кім деп жүрсіңдер! Мынау – менің балам. Нарымбеттің інісі. Мына Зекеннің бетінің балшығын жуыңдар. Суға малтытып үйретіңдер. – Бар, ойна. – Атының басын бұрды да, артына қарамастан аяңдап жүре берді.
Сол күннен бастап Зигфридті ешкім сыртқа теппейтін болды. (160 сөз Мұхтар Мағауин)
1-тапсырма. Мәтін бойынша тест тапсырмасын орында.
Адамзат өмірге не үшін келген?
Табиғатқа иелік ету үшін
суға иелік ету үшін
хайуанатқа иелік ету үшін
ауаға иелік ету үшін
орманға иелік ету үшін
[1]
Зигфридті кімдер қабылдамады?
Нарымбет
атасы
апасы
үлкендер
балалар
[1]
Ахмет шал не себептен қатты ашуланды?
себебі Зигфридтің көйлегі жыртық болды
себебі Зигфридтің бет-аузы батпақ болды
себебі Зигфрид әжесін ренжітті
себебі Зигфрид атасын ренжітті
себебі Зигфрид балалармен кешке дейін ойнады
[1]
Неліктен Зекенді балалар бауырына тартты?
Атасы: -Бұл – сенің досың,- деп айтты.
Атасы: -Бұл – әжесінің баласы,- деп айтты.
Атасы: -Бұл – менің балам,- деп айтты.
Атасы: -Бұл – осы ауылдың баласы,- деп айтты.
Атасы: -Бұл – үлкендердің баласы,- деп айтты.
[1]
Мәтіннің мазмұнына сай мақалды анықта.
Нағыз дос дұшпан болмас.
Дос та дос, дұшпан да дос мал барында.
Татулық – табылмас бақыт.
Дос жылатып айтар
Досыңа өтірік айтпа
[1]
2-тапсырма. Мәтін бойынша сөйлемдердің дұрыс-бұрысын анықта. белгіле. [1]
реті
ақпараттар
дұрыс
бұрыс
1
Үлкендер Ахаңның әр сөзін бәрекелділеп қостады.
2
Бала-шаға Зигфридті бірден мойындады.
3
Зекен Нарымбеттің інісі.
3-тапсырма.
Тапсырманы орында.
Мәтінге ат қой. [1]
Мәтіннің тақырыбын анықта. [1]
Мәтіннің идеясын анықта. [1]
ЖАЗЫЛЫМ
4-тапсырма
Ақсу-Жабағылы қорығының суреттерімен таныс. Өз сөзіңмен қорықты сипаттап жаз. Сипаттау барысында төменде берілген керекті сөздерді қолдан. [6]
Керекті сөздер: Ақсу және Жабағылы, таза, атты, екі өзен, мөлдір, Талас Алатауы, өседі, биік жартастар, барыс, арқар, өсімдіктер, қарақат, бүлдірген.

198

425

Посмотреть ответы 1

Ответы на вопрос:

Анкта

Қазақ тiлi

4,4(52 оценок)

Ана жайлы ойыңды, айтып тауса алу мүмкін емес. әркімнің өз анасына деген махаббаты шексіз. мен де анамның маған сыйлаған мәнді өмірі үшін алғысымды айта отырып, өз ойымды аз да болса жеткізгім келеді. ана! ана! ана! «ана» дегенде толқымайтын жүрек, толғанбайтын жан жоқ. осы үш қана әріптен тұратын «ана» сөзінің астарында ұшан теңіз ой жатыр. ана — әрбір үшін ең ыстық, жанға жақын, мағыналы да қастерлі сөз. алғаш дүние есігін ашқанда ананың ақ сүтімен бойына нәр алады, ана құшағына еніп, ана мейіріміне бөленеді. ң аузынан шығатын ең алғаш сөзі де – «ана». міржақып дулатов ағамыз айтқандай, бізді сүйетұғын, күйетұғын, әрқашан қамымызды ойлап жүретұғын абзал жанды , бұл – ана. алдыңа қойған мақсатыңа жетуің үшін ана жанын қиюға да дайын. ана ң үлгілі азамат боп өсуі үшін бар күшін салып, тер төгеді. ананың махаббатына, құдіретіне тамсанған талай ақын әнін арнап, жырын жазып, талай жазушы қалам тербеген. «анаңды меккеге үш арқалап барсаң да, қарызын өтей алмайсың» деген дана қазақ халқы. шынында да, осыншама қиналып, көз жасын төге жүріп, бізді өсірген анаңа қолыңнан келгеніңнің бәрін істесең де, оның бәрі анаңның түн ұйқысын төрт бөлген бір күніндей ғана. өз парызыңды өтеу, бұл – ана алдындағы парызды өтеу.қаншама байлық иесі болсаң да, әлемге әйгілі болсаң да, анаңды, оның саған жасаған жақсылығын ұмытпау – сенің өмір бойындағы борышың. қай қолынан келген сый – құрметін жасамады десеңші, шіркін! бірақ соның бәрі анаңның бір ауыз жылы сөзіне де жетпейді. дүниенің нұры, өмірдің гүлі, қызықтың қызығы – ананың қолында. ана бір қолымен бесік тербетсе, екінші қолымен әлемді тербетеді. қорыта айтқанда, барлық ана алдындағы парызын өтеп, ақ сүтін ақтап, ананың шашына ақ түсірмей, тек осы киелі жандардың бақытты болуын ойлау керек. себебі ең бақытты – анасы бар . жер бетіне жақсылық нұрын себетін аналарымыз аман болсын!