PoliLan
04.05.2020 22:17
Қазақ тiлi
Есть ответ 👍

Помагите мне нужна ответ

296
417
Посмотреть ответы 1

Ответы на вопрос:

skvortsovaasya
4,6(36 оценок)

  қазақ поэзиясындағы жыраулық дәстүр  ордада ханның қасында әр уақытта ақылшы жыраулар болған. жыраулар - халық поэзиясын жасаған ақылғөй даналар. олар заманының өздері куә болған елеулі уақиғаларын, тарихи кезеңдерді жырға қосқ жыраулар поэзиясына дейінгі әдебиет халык жасаған ауыз әдебиеті деп аталды. жыраулар поэзиясы қазақ хандығы құрылғаннан бастап (xv ғасыр) өріс алды. xv ғасырда асан қайғы, казтуған жыраулар өмір сүрді. жырауларды халык, қадір тұтқан. ел толқыған кезде, бүліншілік шыққанда немесе ел шетіне жау келғен кездерде ақыл, кеңес сұрайтын болған. мұндай кезде жырау жұртшылықты абыржымауға шақырып, оларға күш-қуат беріп (дем беріп), істің немен тынатыны жайлы болжамдар айтып отырған. жыраулар поэзиясы хv-хvii ғасырлар аралығын қамтиды. жырау деген атау "жыр" сөзінен шыққан. жыршы деп көптеген эпостық жырларды жатқа білетін, дайын репертуары бар айтқыштарды таныған. жыраулар өз шығармаларын ақыл-нақыл, өсиет түрінде айтқан. олардың толғауларының негізгі тақырыптары - туған жерді, елді сүю, отанды қорғау, елді бірлікке шақыру, ілік қасиетті насихаттау. жыраулар поэзиясының біраз үлгілері осы тарауда ұсынылып отыр. соларды оқып-үйрену барысында халқымыздың атадан мирас болып қалған сөз маржандарына қанығасыңдар, халқымыздың басынан кешірген тарихи кезеңдермен таныс боласыңдар, оның қадір-қасиетін білесіңдер, тәлімдік, танымдық, тағылымдық терең ой дүниесіне енесіңдер. әдебиет тарихы ел тарихы, халық тарихы екеніне көз жеткізесіңдер. жыраулар поэзиясының маңызы мен тақырыбы.жыраулар поэзиясының құндылығы неде? "бұл дәуірдегі әлеумет тіршілігінің, –дейді м.әуезов, –ең шешуші мәселесін әдебиет жүзіне түсіріп, алғашқы рет қалың ел қамын ойлап, күңіренген қария –асан. бұл заман сыншысы сөйлесе, шешілмеген жұмбақ, түйіні шатасқан сөздерді ғана сөйлейді, өзі туған заманның белгілерін қарап, келешек заман не айтарын болжайды: сөзінің бәрі терең ой, терең мағынамен сөйленеді. айтпақ жайларын ашып, ұғымды қылып айтып бермейді. әдейі көмескілеу жұмбақ қып айтады. жыраудың сөзі мақсатсыз айтылмайды. не айтса да көптің мұңы, көптің жайы туралы, не көпке арналып ақыл, өсиет есебінде айтылады". ғалымның осы ғұламалық пікірінде жыраулар поэзиясының идеялық-көркемдік мәні терең ашылған.

Популярно: Қазақ тiлi