Мәтінді оқып, мәтіннен термин сөздер, диалект сөздер, кәсіби сөздер болса теріп жазыңдар. [5]
1-мәтін
Қаныш Сәтбаев – 1950 жылдары аты бүкіл Кеңес үкіметіне белгілі болған геолог ғалым. Ол Қазақ Ғылым Академиясының құрылтайшысы, ал 1945 жылы оның тұңғыш президенті болады. ХХ ғасырдың ортасына қарай минерология ғылымдарының докторы Қаныш Имантайұлы Қазақстанның орталық бөлігіндегі табиғи қазба байлықтар шоғырланған ірі кен орындарын ашады. Көп уақыт өтпей оның аты бүкіл Кеңес үкіметіне белгілі болады.
Әйгілі ғалым соғыс кезінде немістер Украинадағы жез кендерін басып алған кезде, Қазақстанның орталығынан жез өндіретін кен орындарын ашады. Орыс ғалымдары оның жетістігіне таңдана қарайтын. Қаныш Сәтбаевтың топонимикалық білімі жоғары еді.
Қаныш Сәтбаев жастайынан этнографияға қызыққан. Бала кезінен әртүрлі жер-су атауы туралы аңыз әңгімелерді тыңдап өседі. Ер жеткен соң геология ғылымы саласына қатысты зерттеу жұмыстарымен айналысады. Дегенмен өзінің топонимикаға деген қызығушылығын да жоғалтқан емес. Кейіннен мұның оған орасан зор пайдасы тиеді. Яғни жер атауларына байланысты ірі кен орындарын қысқа мерзімде анықтап, қоғамды жаңа ресурс көзімен қамтамасыз етеді.

297

356

Посмотреть ответы 1

Ответы на вопрос:

Маргарита2021

Қазақ тiлi

4,7(1 оценок)

Абай құнанбаев – қазақ халқының ұлы классик ақыны, ағартушы демократы, ұлтымыздың рухани мақтанышы. абай өз ауылында арабша хат танығаннан кейін, он жасында семей қаласындағы ахмет ризаның медресесінде 3 жыл оқиды. оқуға зерек, ұғымтал абай діни сабақтармен қоса өз бетінше араб, парсы тілдерін үйреніп, шығыс классиктері: низами, сағди, хафиз, науан, физули еңбектерімен танысып, тағылым алады. абай ақыл-ой санасы толысқан шағында ел билеу ісінен аулақтанып, ақындық өнер жолына түседі. өз бетінше шығыс, батыс, орыс елдері ақындарының, ойшыл оқымыстыларының еңбектерін оқып, білімін толықтырады. 1870 жылдарда петербургтен айдалып келген революционер михаэлиспен танысып, дос болады. михаэлис петербург университетінің студенті, чернышевскийдің жолын қуушы, демократ-революционер еді. михаэлис арқылы абай айдаудағы орыс демократтары: доктор долгополовпен, табиғат зерттеушісі, тарихшы леонтьевпен танысады. солар арқылы ол орыстың белгілі ақын-жазушылары: пушкин, лермонтов, толстой, салтыков-шедрин, некрасов; сыншыл, ойшыл-демократтары белинский, герцен, чернышевский, добролюбов; батыс еуропа ақындарымен: гёте, байрон, философ ойшылдарынан: спенсор, спиноза, дарвин, т.б. еңбектерімен танысып, тәлім-тәрбие алады.