1- тапсырма. Мәтінді мұқият оқып, төмендегі сұрақтарға жауап беріңіз. Ескерту: Дұрыс жауап саны-1 Киелі жануарлар– айрықша қадірленетін тіршілік иелері. Қазақ халқының дәстүрлі наным-сенімінде, әдет-ғұрпында киелі жануарлар – жақсылықтың жыршысы, берекенің бастауы, бақ әкелуші, ырыс-құттың нышаны. Ш. Уәлиханов «Қазақтардағы шамандықтың қалдығы» атты еңбегінде «Қазақтар киеге үлкен мән береді. …кейбір жануарлар мен құстарды, көшпелі тұрмысқа қажет заттарды киелі деп қастерлейді. Осы аталғандарды құрмет тұту, ырым-жорасын жасап тұру, а байлық пен бақыт, құт әкеледі деп түсінеді. Ал осы кәделерді ұстамау, киелерді құрметтемеу – жоқшылыққа душар етеді. Сондай құдіретті күші бар жан-жануарлардың киесі бар дейді, ал олардың өзін киелі деп атайды. Жан-жануарлардың киесін қадірлемеу – киенің қаһарын туғызады. Киенің ашуы, қаһары – кесір деп аталады», – деп түсініктеме берген. Киелі жануарларды ғылыми тілде зоолатрия деп атайды. Ол гректің «zoon» – жануар «latreіa» – құрмет тұту, табыну деген сөздерінен шыққан.
Солтүстік Америка мен Солтүстік Азия халықтары – аюды, Африка халқы – ірбісті, үндіс тайпалары – құндызды, еуропалықтар – дегелекті, славяндар – көгершінді, үнді халқы – сиырды, тибеттіктер – итті, қырғыздар – бұғыны, мысыр халқы – мысықты, скарабей қоңызын киелі деп есептейді. Қазақ халқында «киіктің де киесі бар», «иттің иесі болса, қасқырдың тәңірі бар» деген мақал-мәтелдер соның айғағы. (80 сөз)
1. Мәтінде кездесетін омоним сөз
A) Кие
B) Деп
C) Мән
D) Бақ
E) Құт

2. «Берекенің бастауы» тіркесіндегі асты сызылған сөз[1]
A) Синоним сөз
B) Көп мағыналы сөз
C) Тура мағыналы сөз
D) Антоним сөз
E) Күрделі сөз

3. Синонимдік қатардың дұрысы[1]
A) Табыну-тұтыну
B) Ырыс- жоралғы
C) Киелі-қасиетті
D) Қаһары- қадірі
E) Әдеп-құрмет

4. Мәтін мазмұнына лайықты тақырып[1]
A) Уәлиханов зерттеуі
B) Шамандықтың халқы
C) Ырым-жоралғылар
D) Киелі жануарлар
E) Құдіретті күш

5. Қазақ халқының жануарларды кие тұтуының себебі[1]
A) Жануарларды жақсы көргендіктен
B) Ырымға қатты сенгендіктен
C) Жануарлардан қорыққандықтан
D) Жануарларға жақын жүргендіктен
E) Жануарларды қолға үйреткендіктен

2- тапсырма
Киелі жануарлар болатыны сияқты кие санайтын немесе адам денсаулығына пайдасы тиетін өсімдіктер көп. Өзің білетін өсімдікті туралы 2-3 сөйлеммен сипаттап жаз
3- тапсырма
Жазылым
Өзің тұратын өлкедегі кездесетін жануарлар мен өсімдіктерді негізге ала отырып, «Туған өлкемнің жануарлар және өсімдіктер әлемі» атты шағын эссе жазыңыз. Эссе көлемі 80 сөз

295

380

Посмотреть ответы 2

Ответы на вопрос:

IIvanMuratov2003

Қазақ тiлi

4,7(66 оценок)

Ааедслучшими ответ дай

Vostafi

Қазақ тiлi

4,6(14 оценок)

Мен таңертең сағат сегізде тұрамын. төсегімді жинаймын.сегізден он минут кеткенде бетімді жуамын, тісімді тазалаймын ,тамағымды ішемін .сабақтарды қайталаймын.сағат он екігешейін шешемге көметесемін.сағат екі жарымда мектепке барамын .сағат алтыды үйге келіп киімді ауыстырып , қолымды жуып тамағымды ішемін .сабақтарды орындап , сағат онда жатамын.