Найман ,керейіт жалайырлардың қазақстан аумағына қоныстануының себептерін талдау​

впвамваре

Объяснение:

Қазақстанмен шектескен Моңғолия аумағында пайда болса да бұл ұлыстардың еліміздің шежіресінде өзіндік қолтаңбасы бар

Олар мемлекеттiлiк бастауларына үлес қосты. Найман тайпалар одағы VIII ғасырдың орта кезiнде Ертiстің жоғары тұсы мен Орхон өзенінің аралығында сегiз-оғыз атаумен пайда болған. 

Сегiз-оғыздар Хангайдың батысынан Тарбағатайға дейiнгi жердi алып жатты. Х-ХІІ ғасырдың басында наймандар Ляо империясына тәуелдiлiкте едi. Керейiттер (керейлер) мен меркiттермен одақтасқан наймандар iрi мемлекетті құрылымға айналды. Наймандар өздерiн қоршаған көшпелi және отырықшы-егiншi этностармен, әсiресе қаңлылармен өте тығыз этникалық саяси және мәдени байланыс орнатты. 

1125 жылы Қидан мемлекетi күйрегеннен кейiн, оның орнынан бiрнеше мемлекеттік бiрлестiктер құрылды. Олардың арасынан жетекшiлiк рөл керейiт хандарының қолына көштi. Керейiттер туралы алғашқы мәлiметтер Х ғасырдың басында кездеседі. Олар Шыңғысхан шапқыншылығына дейінгі кездерде Моңғолия мен Алтай аумағына үстемдiк еткен. Жалайырлар Шыңғыс хан империясының өрлеу кезiне қарай қазіргі Моңғолия жерінің Хилок және Орхон сағасы аймағын мекендеген. Наймандар, керейiттер, жалайырлар құрған ұлыстар — алғашқы феодалдық мемлекеттік құрылымдардың бір көрінісі болып табылады. 

Ұлыс ру да, тайпа да емес, ол рулық-тайпалық институттардан жоғары тұрады. «Ұлыс» ұғымы ол кезде «халық" дегендi бiлдiрген. Ұлыс құрамында қандас туысқан адамдардың болуы мiндеттi емес едi. Әрбiр ұлыс белгiлi бiр аумақты иелендi. 1185 жылы Шыңғыс хан меркiт ұлысын талқандаған соң, кейін керейiттерде оған бағынады. 1190 — 1206 жылдары Орта Азиядағы соғыстар нәтижесiнде найман, керейiт, меркiттердiң бiр бөлiгi елімізге қоныс аударған. Моңғолдардың шапқыншылығынан кейін найман мен керейiт топтары, жалайырлар қазақ хандығының негізін құраған алғашқы руларға айналады. 

Сырдарияға жеткен наймандар, Едiлдегі керейiттердiң бiр бөлiгi өзбек, қырғыз құрамына, ал шағын тобы қазақтар құрамына кiрдi. Екінші бөлігі Солтүстік Қазақстанда қалып, керей (ашамайлы керей, абақ керей) деген атпен Орта жүз қазақтарына қосылды. Үшеуі-де әлеуметтік-саяси дамудың бiр-деңгейiнде тұрды. Бұл мемлекеттерде iс жүргiзу кең таралған. Құжаттар мөр басу арқылы бекiтiлген. Алым-салық жинау, адамдарды қызметке тағайындау құжаттарына мөр басылған. Ұлыстарда хан қосынының (ордасының) басқару органдары, әскерi және жасауылы бар басқару аппараты жұмыс iстегені бүгінгі таңда бізге белгілі болып табылады

тимка проснулся рано. мать собиралась на работу. вид у нее был совсем больной. такой тимка ее еще не помнил.

— тебе плохо? да? — спросил он.

— ничего, тимок, пройдет. голова чуток болит.

мать ушла на свои парники, а тимка побежал в школу. но не успел он подняться на другую сторону оврага, как понял, что о письме знает уже чуть ли не вся деревня. наверное, если бы по радио об этом сообщили, и то бы меньше людей о письме узнали.

, что встретили тимку по пути в школу, засыпали его вопросами:

— а про что там в письме написано?

— а что это — франкфурт, где? город? в западной германии?

— от какого отца письмо-то, непонятно?

— значит, он шпион? да?

такие вопросы обескуражили тимку.

— не знаю я ничего. и письма никакого не видел! отстаньте! — сердито сказал он и побежал вперед.

тимка не замечал уже ни снега, завалившего за ночь овраг, ни птиц, прыгавших по веткам деревьев, ни преобразившихся елей, что будто украсились белыми шкурками зайцев и песцов. с трудом пробираясь по узкой тропке, только что проложенной валенками, он вышел к школе.

возле крыльца толпились из разных классов. еще издали тимке показалось, что все они ждут его.

он замедлил шаг. но как ни иди медленно, все одно — школы не минуешь.

тимка издали выбрал из всех своих, одноклассников, и подошел.

— ! — сказал он вместо обычного: «! »

— здорово! ! ! — отозвались .

— ну, что там в письме? — сразу же спросил леша махотин.

— а я не знаю, — признался тимка.

— так и не знаешь! — ехидно произнес леша. — скрываешь небось! а пионер еще! галстучек-то надел!

— и надел! и всегда буду носить! а тебе что? — сказал тимка.

— ты, утопленник! — прикрикнул на махотина саша водянин. — говорит тебе человек, что не знает, — значит, не знает…

тут бы и кончиться разговору, да нет, лена нестерова влезла:

— раз из западной германии письмо, наверно, он власовцем стал или бендеровцем. в войну такие были…

— не бендеровцем, а

— да чего ты болтаешь! — возмутился миша решетов. — «власовцем, власовцем»! как же он мог, когда он на кладбище у нас лежит? я и то помню, как его хоронили…

— не о нем же речь! — возразил саша. — от первого мужа матвеевны письмо… ведь, говорят, написано там на конверте — от первого…

— а я, девочки, что-то никак не пойму, — вступила в разговор зина рылова, самая что ни на есть спокойная и рассудительная девочка в классе. — ведь первый муж марии матвеевны на войне погиб. в чехословакии будто, говорили…

— мало ли что говорили!

— это еще как сказать!

опять загалдели, и только тимка стоял молча, не зная, что делать.

наконец громко зазвенел долгожданный звонок.

— пошли-ка лучше! — предложил саша водянин. — и вообще, какое это имеет отношение к тимофею? это ведь не его отец, — добавил саша, желая, видимо, закончить разговор.

тут уже сам тимка не выдержал.

— нет, он мой отец, — сказал он тихо, но . — он мой первый папка… мой! мой!