Оқылым Еліміздің өндіріс салаларының барлығы, тіпті, біздің оміріміздің өзі химия өнеркәсібіне тәуелді. Қазіргі кезде өндірістік үдеріс, ондірістік өнімдердің көпшілігі химиясы омірге келмейтіндігі белгілі. Химия өнімдеріне деген сұраныс тек ондіріс саласында гана емес, күнделікті тұрмыста да кажеттілік тауып, үлкен сұранысқа ие болып, күннен-күнге қанатын кеңге жайып келеді. Әлемдік жаһандану жағдайында, ғылыми-техникалық прогресстің дамуылда химияның алатын ролі зор. Химияны дамыту арқылы әлемде табиғи шикізат қорларын үнемдеуге қол жетті. Мәселен, адамзат химиялық онімдерді пайдалану арқылы қаншама ағашты үнемдеп, тамырына балта шабудан аман алып қалғанынан гана оның пайдасының бір жағын көруге болады. Әрине, өндіріс қалдықтары мәселелері әлемді толғандырып, әлі де соңына дейін шешілмеген күйі қалып отыр. Химиялық үдерістер ондіріс тиімділігіне өз әсерін тигізіп, оны одан әрі арттыра түсуде. Химия өнеркәсібі әлемдік өнеркәсіп өнімнің 20 мыңнан аса түрін шығарады. Бұл өнімдер машина жасауда, жеңіл өнеркәсіптерде, медицинада, электрондык өндркте кенінен колданылуда. Ал елімізде химия өнеркәсібін дамытуға қандай мүмкіндіктер бар? Казакстан химия өнеркәсібін дамыту үшін қажетт шикізатқа бой республика болып табылады. Менделеев кестесіндегі 105 элементтің 9 в бъде елімізде бар. 70 элементтің қоры зерттелген. Ал ондіріске СОтан астам элемент тартылған. Бүгінгі күнге дейін минерал шикаатының 1225 түрі бар жане 423 кен орны белгілі. Пайдалы қазбалар қорының көлемі жағынан Қазақстан ТМД елдерінің алдыңғы қатарында күміс, хромит, қорғасын мен мырыш ондруден бірінш орында, мұнай, ламір, мыс. никель мен фосфат шикізатын ендру бойынша екінцл, алтын өнеру жағынан үшінші орында тур. Казакстанда мунай мен газдың елеулі қоры бар, олар негізінен еліміздің батыс болігінде орналаскан Мунай ондеу неганде елмізде мунай химия саласы қарқынды дамуда. Жыл сайын мұнда 32 миллион тонна мұнай өндіріледі. Бұл республикамызды әлемдегі ірі мұнай өндіруші мемлекеттердің қатарына қосатыны коңіл қуантады. Табиғаты бай, табиги шикзать мал казак даласында химия өнеркәсібі елімізде ежелден қалыптаса бастады. Қола дәуірінде Казан, стан даласын мен сендеген тайпалар әлемде алғашқы қолд өндірушілердің бірі болды.

269

435

Посмотреть ответы 1

Ответы на вопрос:

Tytiki

Қазақ тiлi

4,7(11 оценок)

Фастфуд – денсаулыққа зиян тигізетін тағам екенін әрбір адам біледі. Бұл өнімнен бас тартатын себептер көп және солар жайлы айтып кетейік.

Ең басты кемшіліктерінің бірі – калорияның көп болуы. Ол семіздікке әкелетін басты себеп. Құрамындағы транс-майларын, «өлтіруші-майлар» деп атайды. Ол Альцгеймер ауруы, инфаркт және қатерлі ісікке әкеліп соғады. Бұл тағамдарға натрий (тұз) көп мөлшерде қосылады. Натрий қан қысымын арттырып, жүрек-тамыр жүйесінің жұмысына жүктеме жасайды. Фаст-фуд өнімдерінде пайдалы компоненттер өте аз, оны жиі жейтін адамда витамин жетіспеушілігі болады. Тағамдардың көпшілігі тазартылған көмірсулардан тұрады. Жасұнық (клетчатка) болмағандықтан, глюкоза түріндегі көмірсулар қанмен араласады. Нәтижесінде қанның қант деңгейі көтеріліп, диабет және семіздікке әкелуі мүмкін. Глутамат натрий – иіс және дәмді күшейтетін қоспа. Оны шамадан тыс тұтыну, бүйрек және ас қорыту жүйесіне зақым келтіреді. Консервант – ең зиянды қоспалардың қатарына жатады. Өндірушілер оның көмегімен сақтау мерзімін ұзартады. Аллергияларға бейім адамдарға оны қолданбауға кеңес беріледі. Көмірсулар мен қант, ауыздағы қышқылдықты жоғарылатып, тіс эмальінің бұзылуына және кариестің пайда болуына әкеледі. Бұл тағамдарды тұрақты түрде пайдалану – гипертония ауруына, иммунитеттің төмендеуіне және созылмалы аурулардың асқынуын тудырады. Зерттеуге сәйкес, фастфудты көп жейтін балалар астма ауруынан жиі зардап шегеді. Сондай-ақ, олар тері ауруларына бейім болады екен.