1. Мәтінді түсініп оқып, детальді ақпараттарды анықтаңдa Дүниежүзілік мәдени дамуға үлес болып қосылатын ғажа-
йыптарды Азия құрлығындағы жұрт та аз тудырған жоқ.
Олардың мәдениеті көне және әр алуан. Бұл – өз алдына жеке
әңгіме.
- Әуелі, әлемдегі жеті ғажайып туралы айтшы, - деп өтінді
Мықыр. Біліп тұрғанымды аяйын ба, бұлданғаным жоқ.
Бірінші Египет пирамидасынан бастайық.
Оны білемін, айтпай-ақ қой, - деді ол.
- Кәне, білсең айтшы, - дедім сынағым келіп.
Бес мың жыл бұрын салынған. Дүниежүзіндегі ең әйгі-
лі, зәулім, биік құрылыстың бірі. Египеттің билеуші-перға-
уындары өлген соң, өз денелерін сонда қойдырған.
Неге? – деймін мен.
Олар өздерін Құдайдың баласымыз деп санаған да,
халық алдында өз беделін көтеріп, абыройын асыру үшін,
атын шығару үшін өздеріне осындай алып, зәулім ескерткіш
орнаттырған. Тағы бір себебі бар, - деп ол ойланып қалды.
— Қандай?
Олар өлгеннен кейін адам о дүниеге барады, онда да
жарық дүниедегідей тіршілік етеді деп түсінген. Сондықтан
да мәйітті алтындатып, күмістетіп, қымбат тастармен безен-
дірген. Осы байлықты тірі жандар ұрлап кетпес үшін пира-
миданың ішкі құрылысын жұмбақ етіп, қиындатып салған
да, саркофагін дәл ортасына, ең терең жеріне тыққан. Соның
бірі - Хуфу (Хеопс), екіншісі – Джосер пирамидалары.
Содан кейін Мықыр әлгі пирамидалардың әрқайсысы екі
тоннадан асатын екі миллион үш жүз мың төртбұрышты из-
вестняк тастан қаланғанын, әуелде оның биіктігі 147 метр бол-
ғанын, төбесі күйреп, қазірде аласарып 137 метрге түскенін
айтты. Ешқандай механизм қолданбай, жүз мың құл жиырма
жыл бойы осы құрылысты салға-
нын да есіне алды. Перғауынның
саркофаг - мәйіт салына-
атын шығару үшін күн айналып
тын табыт.
жерге түсетін ыстықта қаншама известняк тас - әкті тас.
мыңдаған құлдардың зорығып,
Жалпы және нақты сұрақтар құрастырыңдар

276

407

Посмотреть ответы 1

Ответы на вопрос:

JugerHangerKrag

Қазақ тiлi

4,7(21 оценок)

Тіл – қай ұлттың болмасын тарихы мен тағдыры, тәлімі мен тәрбиесінің негізі, қатынас құралы. тіл болмаса сөз болмайды. сөз болмаса ң тірлігінде мән-маңыз болмайтыны белгілі. демек, тілдің, сөздің орны ерекше. міне, осы орайда ана тіліміз жайлы терең ойлану әрқайсымыз үшін парыз. жыл өткен сайын ана тіліміздің мәртебесі өсіп, абыройы арта түсуде. тіл – халықтың жаны. тілі құрыса, халық та жер бетінен жоғалады. тарихында көптеген өркениетті елдердің өшіп кетуі алдымен тілді жоғалтудан басталғанын ғылым дәлелдеп отыр. бүгінгі қазақ қоғамындағы мәңгүрттіктің басы да өз тілін тәрк етуден туды. ана сүті сіңбеген, бесік жырынан нәр алмаған ұлттық қасиет тана сүтімен кірмейді. тілі мен дінінен айырылған ондай жан рухани кемтарлығын, қ болмысын түсінбей, көлденең көк аттының қолжаулығына айналады. ана тіліміздің тағдыры үшін күресте халқымыз қам-қарекетсіз болған емес. жиырмасыншы жылдары тіл тәуелсіздігін ту етіп көтерген әлихан, ахмет, міржақып, мағжан, мұхтарлар, сексенінші жылдардың аяғында бостандықтың лебі білінісімен басталған бүкілхалықтық қозғалыс соның айғағы. хх ғасырдың ұлы жемісі – қазақ халқы үшін егемендіктің көк туы желбіреуі. ата- көксеген, армандаған тәуелсіздікке қол жеткіздік. ендігі мақсатымыз - ұлттық рухты, түскен еңсені көтеру. ұлттық мінез, ұлттық намыс, ана тілі жоқ жерде – ұлт та жоқ. о, туған ана тілім! тас бұлақтың тұнығы да сенде, ана сүтінің жұғымы да сенде, райхан гүлдің жұпары да сенде, қыран құстың жанары да сенде, назды сұлудың нәзіктігі де сенде, сахара даланың жазықтығы да халқымыздың аса бай рухани қазынасы – туған ана тіліміз. ол – қазақ тілі. қазақ тілі - өзінің даласындай кең пішілген жайдары да жалпақ тіл. қазақ сөзі қашанда даланың қоңыр желіндей аңқылдап еркін есіп тұрады. қазақ тілінің биязы мақамы – домбыраның күмбір қаққан сазындай. асқан әуезділігі – шырқап салар әндей. туған тіл біздің бірінші бақытымыз, бірінші ырысымыз, біз сондықтан “ана тіліміз” дейміз. қазақтар “ананың тілі” деп ерекше құрметтейді. басқа тілді білу - әрине, мақтаныш. әйтсе де өз ана тілін аяқ асты етуге болмайды. ана тілің – арың бұл, ұятың боп тұр бетте. өзге тілдің бәрін біл, өз тіліңді құрметте, – дейді талантты ақын қадыр мырза әли ағамыз. анамның тілі – ардақтым менің. ң атасы, әкесі мен шешесі сенсің. сен менің кішкентай кезімде әкем болып мойныңа отырғызып қуандың, ат үстінде алдыңа алып, мені көкке секірттің. жел болып кекілімнен сипадың. тілім, ана тілім менің, ң тілі, сен менің анам болған кезіңде көкірегіңе жабысып, төсіңнен ақ сүтіңді емдім. сен менің ағам, інім, әпкем, қарындасым, бауырларым болған кезіңде мен сені одан әрмен түсініп, ұғынғым келді. ң абай мен мағжан сынды асқар алыптарын туғызған, әкелері мен аналары болған ұлтымыздың тірегі сенсің, туған тілім. бірақ, менің терім “туған тілім” сен үшін ғана төгілсін, менің өмірім сен үшін ғана өрілсін! олай болса, ана тілімізді алдымен өзіміз құрметтейік, ардақтайық! сонда ғана туған тіліміздің туы биіктерде желбіреп тұратын